Jöfnuður

Menn tala mikið um jöfnuð í samfélaginu. Allt á að jafna og allir eiga að vera jafnir, eða svo er sagt. Ein hinna loðnu spurninga í komandi þjóðaratkvæðagreiðslu er sú hvort jafna eigi atkvæðisréttinn.

Nú gefur það auga leið að auðvitað á hver maður að hafa sama atkvæði án tillits til búsetu hans, kynferðis eða efnahags. En við vitum að samt er atkvæðisrétturinn ekki jafn. Sumir hafa engan atkvæðisrétt vegna þess að þeir eru of ungir, þeir eru útlendingar og sums staðar vegna þess að þeir eru fyrrverandi refsifangar.

Í dag er atkvæðavægi misjafnt eftir búsetu en það er réttlætt meðal annars með því að búseta skapi ójöfnuð sem slík. Það gefur því auga leið að rétta leiðin til að afnema þetta misvægi er ekki að jafna atkvæðavægið eitt og sér heldur verður að jafna aðstöðuna samfara breytingunni. Þetta má gera á ýmsan hátt til dæmis með því að taka upp dreifstýringu á valdi, með skattaívilnunum, auknu fjármagni til landsbyggðar og ýmsum öðrum aðgerðum sem öllum verði beint í það að menn geti valið sér búsetu og verði ekki bundnir af einhverju misrétti. Sennilega yrði þá farsælasta leiðin sú að gera landið að einu kjördæmi og kjósa þingmenn hlutfallskosningu. Þó þannig að dreifbýlinu yrðu tryggð einhver þingsæti þannig að vitleysan frá stjórnlagaþingskosningunum endurtaki sig ekki þegar meirihluti kjörinna fulltrúa voru annað hvort gestir úr Silfri Egils eða búsettir í 101, nema hvoru tveggja væri.